Giấc mơ Hong Kong
Kính Hòa, phóng viên RFA
2014-10-02
Cảm xúc
Cuộc cách mạng đòi dân chủ ở Hồng Kong đi nhanh hơn dự kiến của
rất nhiều người và nó thực sự truyền cảm hứng cho những người đang theo
đuổi cái khát vọng dân chủ ở người Việt Nam như tôi. Nó là một phòng
trào tôi nghĩ rằng khiến rất nhiều người trẻ không chỉ là những người
theo đuổi phong trào dân chủ suy nghĩ mà tôi đặc biệt tin rằng các bạn
trẻ ở Việt Nam sẽ nhìn vào để nghĩ về mình và nhìn về tương lai đất nước
Việt Nam.
Đó là phát biểu của chị Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, cũng là blogger Mẹ Nấm
về những gì đang diễn ra tại Hong Kong. Tin tức và xúc cảm về cuộc biểu
tình của sinh viên Hong Kong tràn ngập các trang blog tiếng Việt trong
những ngày đầu thu này. Blogger Song Chi viết rằng:
Vốn có một niềm ác cảm chung với chế độ độc tài toàn trị ngạo mạn
của Trung Quốc, những người VN yêu thích tự do, dân chủ lập tức bày tỏ
sự khâm phục, ngưỡng mộ đối với tinh thần dũng cảm, cách tổ chức biểu
tình đầy khoa học, sự đoàn kết của sinh viên, học sinh và người dân Hong
Kong.
Blogger Trương Nhân Tuấn lại suy nghĩ về khái niệm Tổ quốc vốn hay bị
các đảng cộng sản Trung quốc và Việt nam đánh đồng cùng với những mô
hình chính trị của họ, ví dụ như là Tổ quốc xã hội chủ nghĩa ở Việt nam,
hay chương trình học đường yêu nước mà Bắc Kinh áp đặt lên người dân
Hong Kong cách đây hai năm. Nhưng những gì đang diễn ra ở Hong Kong cho
thấy rằng sự đánh đồng khái niệm đó không còn thành công dễ dàng nữa.
Ông giải thích tại sao những người biểu tình ở Hong Kong hiện nay dường
như đang từ bỏ “tổ quốc” Trung hoa của họ:
Lý do họ muốn từ bỏ tổ quốc Trung Hoa vì « tổ quốc » này (ngự ở
Bắc Kinh) trước hết là một « tổ quốc » độc tài và hung bạo. Tổ quốc này
đã không che chở, bảo vệ họ, cũng không đem lại sự thịnh vượng như ngày
xưa. Tệ hơn, tổ quốc này muốn tước bỏ những gì mà nhà nước « thực dân »
ngày trước đã đem lại cho họ (cũng như tổ tiên của họ), như sự tự do,
sinh hoạt dân chủ, các quyền làm người được tôn trọng…
Blogger Huỳnh Ngọc Chênh thì nhân đó đưa ra lời khuyên cho những
người cộng sản Trung Hoa đang nắm quyền ở Bắc Kinh rằng những người Hong
Kong đang vinh danh cho dân tộc Trung Hoa trên khắp thế giới vì những
hành động cổ súy những giá trị dân chủ của họ:
Người Đông Nam Á chúng tôi đã tôn trọng và học hỏi gì đó từ người
Hoa thì cũng là người Hoa Đài Loan, Singapore và Hồng Kong chứ không
phải từ người Hoa lục địa. Và ngày nay khi người Hoa Hồng Kong phô bày
nền tảng giáo dục của họ ra trên đường phố, chúng tôi càng yêu quý và
mến phục họ hơn. Những con người văn minh lịch sự đó đang ảnh hưởng mạnh
mẽ lên chúng tôi từng giờ từng phút chứ không phải những hạm đội lúc
nhúc của ông đang mưu đồ xua xuống biển Đông. Ông (Tập Cận Bình) nên
hiểu điều đó.
Thực tế buồn lòng
Nhưng bên cạnh các cảm xúc khởi hứng từ những chiếc dù cách mạng đang
giương lên hay những chiếc nơ vàng xinh xắn trên ngưc áo các sinh viên
Hong Kong, blogger Việt Nam cũng biết rằng chuyện Hong kong đối với Viet
nam hãy còn là một giấc mơ. Blogger Song Chi viết tiếp:
Phong trào biểu tình bất tuân dân sự ở Hong Kong rõ ràng đã tạo
cảm hứng và cả niềm hy vọng cho những người Việt Nam còn nặng lòng với
vận mệnh của đất nước. Trong sự ngưỡng mộ, có cả nỗi ngậm ngùi cảm thán
cho tinh thần của người VN và một câu hỏi nhức nhối trong tâm trí, trên
môi và trên đầu ngọn bút của mỗi cá nhân, mỗi nhà báo, mỗi blogger VN:
“Bao giờ cho đến VN? Bao giờ thì người VN mới thức tỉnh, đứng lên vì vận
mệnh của đất nước, dân tộc, vì tương lai của chính mình, con cháu
mình?”
Khi nói với những người nô lệ về sự tự do sẽ nhận được những nụ cười mỉa mai!
Một nhà hoạt động xã hội dân sự
Và sự so sánh Hong Kong Việt nam lại càng làm nhiều nhà hoạt động dân
chủ buồn lòng hơn khi thấy rõ rằng những gì mà người dân Hong Kong, dù
sống trong cái gọi là một quốc gia hai chế độ với những áp chế từ Bắc
Kinh, thực ra chưa là gì cả so với những gì mà người Việt đang chịu
đựng. Blogger Viết từ Sài gòn viết rằng:
Thật là buồn khi phải nói rằng chưa, chưa bao giờ có số người đông
như vậy, mặc dù Việt Nam sống trong độc tài, chuyên chế và nhân dân đã
chịu đựng cái ách này nặng gấp ngàn lần nhân dân Hồng Kông nhưng chưa
bao giờ người Việt dám đứng lên mạnh mẽ, đồng loạt như người Hồng Kông.
Nhưng bên cạnh đó Viết từ Sài gòn cũng hiểu rằng hai xã hội là khác
nhau do lịch sử hà khắc về chính trị ở Việt nam, và do lịch sử tự do ở
Hong Kong. Blogger Huỳnh Ngọc Chênh viết:
Điều đó nói lên cái gì? Nói lên rằng Hồng Kong trải qua trên 100
năm trong một thể chế dân chủ văn minh đã tạo ra một nền tảng xã hội
nhân bản và lành mạnh, hun đúc những người Hoa nông dân nghèo khó ra một
cộng đồng người Hoa văn minh vượt trội sánh ngang với những cộng đồng
dân cư tiến tiến khác trên thế giới.
Trong suốt một tuần qua, rất nhiều bạn trẻ quay lại nhìn sự thụ động
chính trị của sinh viên, học sinh Việt nam, và nhiều người đồng ý rằng
hệ thống cai trị của đảng cộng sản, mà đi liền với nó là một nền giáo
dục tuyên truyền đã thành công trong việc giữ sinh viên Việt nam trong
trạng thái những đưa trẻ không quan tâm gì đến chuyện chính trị. Blogger
Song Chi viết tiếp:
Còn học sinh, sinh viên VN ngày nay đã bị nhồi sọ, tẩy não qua bao
thế hệ bởi một nền giáo dục lạc hậu, sai trái, chỉ đào tạo ra những con
người chạy theo bằng cấp, chức tước, địa vị, tiền bạc mà không quan tâm
đến chính trị, tự do, dân chủ, chỉ biết nghĩ cho cá nhân, gia đình mình
mà không biết hy sinh vì quyền lợi chung của đất nước, dân tộc. Một nền
giáo dục nhồi nhét những kiến thức chết mà không dạy con người biết làm
người đúng nghĩa, biết nhục vì cái nghèo cái lạc hậu của đất nước thay
vì cứ tuyên truyền tự hào về một quốc gia từng mấy lần “chiến thắng” các
đế quốc to. Một nền giáo dục bóp méo lịch sử, bóp méo sự thật, dối trá,
tôn sùng lãnh tụ, sợ hãi trước sức mạnh của bạo lực, thể chế và quỵ lụy
vì sức mạnh của vật chất.
Và chính vì sự khác biệt đó mà cây bút Dân Nguyễn, trong bài viết kể
lại kinh nghiệm thuyền nhân của mình trong các trại tị nạn ở Hong Kong
vào thập niên 80 của thế kỷ trước cho rằng cho tới giờ này dân Việt nam
vẫn đành cam chịu thân phận sống chung với lũ.
Sự việc sống chung với lũ đó đối với những người mong muốn một tương
lai tinh thần tốt đẹp cho Việt nam thấy rằng không phải là cuộc sống của
một con người.
Blogger Hoàng Ngọc Tuấn kể lại chuyện một người bạn vốn thân thiết từ
Việt nam sang Úc chơi. Người này không hề quan tâm tới những chuyện dân
chủ nhân quyền, hay những giá trị trừu tượng khác của nhân loại mà sẳn
sàng thõa thiệp với những kẻ mạnh trong xã hội mà trục lợi. Cuộc gặp gỡ
người bạn cũ cũng là lần chia tay không tuyến bố của Hoàng Ngọc Tuấn.
Ông kết thúc bài viết:
Cuộc sống của con người — đúng nghĩa là Con Người — thì không chỉ
sống để kiếm ăn và khi có nhiều đồ ăn thì hả hê mãn nguyện, bất chấp
công lý, bất chấp đạo đức.
Blogger Nguyễn văn Thạnh thì so sánh sự nhẫn nhục chịu đựng giống như những con ngựa được thuần hóa và anh nói rằng:
Người Hồng Kông đã sống với kiếp người, trong khi nhiều dân tộc
khác còn sống dưới dây cương, roi da và tấm màng che mắt của kiếp ngựa.
Còn một nhà hoạt động xã hội dân sự khác thì cay đắng trích lời một học giả rằng:
Khi nói với những người nô lệ về sự tự do sẽ nhận được những nụ cười mỉa mai!
Sinh viên Thanh niên Việt Nam sẽ làm gì?
Một “hiện tượng” làm cho nhiều người ngạc nhiên là diễn biến chính
trị ở Hong Kong lần này được báo chí Việt nam tường thuật đầy đủ và
khách quan, mặt dù các tờ báo có liên hệ chặt chẽ với dảng cộng sản hay
là đài truyền hình vẫn im lặng. Nhiều người nói rằng với não trạng và
hiểu biết của thanh niên Việt nam hiện nay thì chính quyền Việt nam
không có gì lo lắng.
Bên cạnh đó đối với thanh niên sinh viên Việt nam, đối với những nhà
hoạt động dân chủ Việt nam, còn có nỗi lo lắng về sự đàn áp sắt máu vốn
rât quen thuộc của những chính quyền cộng sản. Blogger Kami viết:
Tóm lại, đối với những người Cộng sản, bất kể họ là Cộng sản Trung
quốc hay Việt nam thì một khi sự ổn định của chế độ bị đe dọa, thì việc
họ sử dụng quân đội với vũ khi võ trang, thậm chí là võ trang hạng nặng
như xe tăng, thiết giáp... hoặc dùng súng bắn thẳng vào đoàn biểu tình
một cách không thương tiếc là một điều không phải bàn cãi.
Nhà báo Đoan Trang thì viết rằng:
Hiện giờ ở Việt Nam, có lẽ những người đang theo dõi, nghiên cứu
sát sao phong trào Occupy Central không là ai khác ngoài… lực lượng an
ninh. Tôi cũng tin rằng cho dù kết quả của Occupy Central có như thế
nào, sau sự biến “Mùa thu Hương Cảng” này, an ninh, tuyên giáo… sẽ càng
cảnh giác cao độ và xiết chặt kiểm soát giới trẻ Việt Nam hơn nữa, đặc
biệt là đối với sinh viên.
Đoan Trang là một trong những người đầu tiên đưa hình ảnh chiếc nơ
vàng của những sinh viên Hong kong lên trang mạng của mình. Cô viết thêm
rằng những gì diễn ra ở Hong kong không phải tự nhiên mà có, ngoài nền
tảng dân chủ trong não trạng người dân Hong Kong, những nhà hoạt động
cũng bỏ nhiều thời gian để chuẩn bị cho những ngày biểu tình ngoạn mục
đang diễn ra. Dù không tin rằng giấc mơ Hong kong của những nhà hoạt
động dân chủ sẽ thành hiện thực trong tương lai gần, nhưng cô viết thêm
Nhưng cũng không sao, phải không các bạn trẻ? Tất cả chúng ta sẽ cùng học.
Việc này chắc chắn không dễ dàng vì mới đây hơn một năm thôi những
sinh viên ký tên ủng hộ Nguyễn Phương Uyên cùng nhau rút ý kiến. Nhiều
người cho rằng đó là sự sợ hãi vốn ngư trị trong xã hội Việt nam hơn nữa
thế kỷ qua.
Xin mượn lời nhà báo tự do Ngô Nhật Đăng để kết thúc bài điểm blog đặc biệt về Hong kong hôm nay:
Vượt qua sự sợ hãi có khó không ?
Không hề khó, khi bạn bình thản đối mặt với nỗi sợ hãi nó sẽ phải lùi bước.
Khó hơn cả là cảm giác cô đơn, khi bạn tưởng rằng không có ai hiểu
mình, rằng mình đang một mình đi trên con đường dài hun hút không có bạn
đồng hành.
Hãy lên tiếng, bạn sẽ thấy mình không cô đơn.
AFP photo
No comments:
Post a Comment