“TÔI CHƯA BIẾT MÀ ĐÃ GỌI TÊN ANH" TRẦN VĂN BÁ

 “TÔI CHƯA BIẾT MÀ ĐÃ GỌI TÊN ANH" của nhà văn Dương Như Nguyện, tác giả “Daughters of the River Hương", một bài thơ sẽ sống mãi với thời gian.

“Trần Văn Bá

Tôi chưa biết anh

Mà đã hình dung ra đứa bé trai chạy chơi ở Cù Lao Cát,

Đứa bé thích hội họa, thích máy bay, ở tuổi ngây thơ chắc đã mơ làm nên vũ trụ, như họa sĩ, như nhà phát minh cơ khí.

Ngày mẹ đặt vào nôi, đặt luôn tên anh là chính đạo.
Mộng bá vương là mộng giúp đời, như tùng bách trong rừng sâu,

Cô độc mà nghênh ngang,

Cao vời mà nhân đạo

Cương quyết trong ân cần.

Anh đó,

Nuôi dưỡng bằng đất bồi Cửu Long,

Tim đỏ thắm như bã trầu quê mẹ, sinh con trai lớn lên làm cách mạng, ôi cách mạng Thế Giới Thứ Ba nổi trôi hơn thân phận con người.

Thóc thơm,

Gạo trắng,

Gió hiền

Miền Nam phì nhiêu nắng ấm.
Mang vào đời anh chân thiện mỹ giữa hai lằn tư tưởng Đông Tây

Tư tưởng mở tung xích xiềng nhược tiểu, cởi trói lý thuyết vô bằng.

Anh không chỉ nói mà làm.

Anh chỉ làm, mà không cần nói.

Đứa bé trai lớn lên ở vựa lúa phương Đông, rồi đứng ở phương Tây,

Đọc sách mà trông về phương Đông, ửng một khối trùng trùng khí phách.

Khí như khí hiên ngang của loài cây không biết ngã

Phách như phách linh thiêng của rừng già không dấu chân người qua.

Tôi chưa hề biết tên anh

mà đã hình dung ra một thiếu niên có đường môi cong, mặc áo len trong trời thu Đà Lạt.
Tôi hình dung ra

phố thị cao nguyên khi tấp nập khi đìu hiu mà anh đã một lần đi qua, với đôi chân đùa nghịch của tuổi trẻ.

Trời Đà Lạt thấp sương mù, mang cái lạnh của Hoàng Triều Cương Thổ, anh đã mang mùa thu Đà Lạt vào đôi mắt hiền lương.

Đôi mắt của niềm tin chính đạo, của loài cây vương bá trong rừng già.
Khi sách vở bạn bè Yersin chưa nhận ra chân dung người đi tìm công lý trong cuộc đời,

thì trường lớp cao nguyên vẫn là hàng rào không hoa trái, cản chân anh trong khuôn khổ bình an.

Nhưng rồi

Bình an không còn nữa

Khuôn khổ xóa đi

Một lần

trong hoa lệ Sài Thành, trên vũng máu chính trị vô nhân,

giây phút cha anh nằm xuống,

là ngày vương đạo lên ngôi.

Vương đạo trong lòng bàn tay anh

Chỉ tay ngoằn ngoèo của những người luôn mơ tạo dựng lại vũ trụ,

Chỉ tay phức tạp mà an bài như định mệnh, cho cuộc đời đã trót đi theo đường đã vạch rồi.

Đường đã vạch rồi.

Tôi chưa hề biết anh

mà đã hình dung ra người thanh niên mặc áo sô trắng, chít khăn tang

khóc cha trong lòng dân tộc

Ôi trong lòng dân tộc…

Anh có hay chăng… một ngày

Cũng trong lòng dân tộc, anh bắt đầu cuộc hành trình

Để rồi

bên ngoài dân tộc.

Có tiếng khóc anh

Ở hành lang đại học

Ôi hành lang đại học

Là nơi giấc mộng của loài cây trong rừng già bắt đầu ươm trái

Cho anh và cho tôi.

Khi Phương Tây rộng mở, đón anh vào

vành môi cong thiếu niên đã đượm nét ưu tư,

Tim óc anh đã nhập vào vòng lịch sử.

Lịch sử oái oăm khi lá cờ đổ xuống, anh đã hăm hở dựng lên.

Lịch sử thách thức vương đạo trong lòng bàn tay anh,

Lịch sử réo gọi trái tim nuôi dưỡng bằng gạo trắng Cửu Long,

chảy vào Đông Hải.
Anh đã làm theo đường đã vạch rồi, trong khi bao người còn đứng nói.

Bao người nói cũng không thành một bước anh đi, một việc anh làm, theo đường đã vạch rồi.

Ôi đường đã vạch rồi…

Như Cửu Long đổ vào Đông Hải,

Định mệnh anh thành dòng huyết nhục cội nguồn tan biến vào ngàn khơi.

Tôi chưa hề biết anh

Mà hình dung ra những con đường mang dấu chân anh.

Từ bầu trời rực nắng của tháng 6 Paris mùa oi ả, khi âm nhạc đổ dồn vào phố xá tưng bừng.

Ai đó còn nghe tiếng kèn đồng của người nhạc sĩ vĩa hè…

Qua đến tháng 12, mưa tuyết Paris phủ trắng dòng sông Seine.

Đâu đây vọng tiếng hồ cầm trong giai điện cuối cùng.

Còn văng vẳng tấu khúc không trọn vẹn của Schubert trước khi đêm xuống là đứt ngang giấc mộng.

Những nơi chốn anh đã nằm, ngồi, cười, nói, đã suy tư, đã uất nghẹn, từ Đà Lạt đến Paris.

Từ Paris quay lại những nẻo đường đất nước.
Anh đã trở về.

Ôi lục tỉnh lầm than, nơi bùn lầy nước đọng, con rồng Lạc Long của Biển Đông đã u sầu câm nín

Vì xác người làm bạc sóng kêu than.

Này đây biên giới

Này đây rừng nước với cù lao.

Này đây những người vất vưỡng trong nghèo đói, trong chính sách tiêu diệt hết một thế hệ phải buông súng, chịu cúi đầu.
Anh đã thấy, đã nhìn, và đã biết.

Đã chua xót đau lòng,

Đã bất nhẫn, đã buồn hiu.

Ngày một ngày hai.

Anh đội đá vá trời.

Dầm ưa, dãi nắng,

Giã từ nhung lụa,

Chối bỏ vinh thân,

Tất cả.

Đưa bàn chân anh tới,

Lót đường cho anh đi,

Đẩy anh về Cha,

Cho anh xa rời Mẹ.

Ôi đường vào dân tộc là túi mật của kẻ tử tù. Ôi Cửu Long, Cù Lao Cát, Đà Lạt, Sàigòn, Paris và Biên Giới.

Tuồng diễn trâng tráo nhà hát lớn, vách tường vô nhân, cay nghiệt nhà lao, và tiếng súng nổ sau cùng…

Tôi chưa hề biết anh

Nhưng đã nghe nhân loại kể chuyện những người không chịu chết, chỉ biết khuất phục trước hai sức mạnh: Tình Yêu và Tổ Quốc.

Trong anh, TìnhYêu chưa một lần đến,

Mà Tổ Quốc đã một lần đưa.

Tôi chưa hề biết anh

Nhưng đã khóc ngày anh nằm xuống.

Anh nằm xuống như cha già đã nằm xuống,

Anh nằm xuống cho mẹ già đứng bên cạnh biểu ngữ trước nhân loại, khi nước mắt xót thân con phải chảy ngược vào lòng.

Trên con đường Thiên Lý và Thiên Cổ

Bên vong linh những Thiên Tài không chịu chết…

Anh đã đi vàoThiên Thu.
Tôi chưa hề biết tên anh

Đứng cho vơ bên này bờ đại dương,

tôi sẽ gọi tên anh cho tất cả những thiếu nữ có ánh mắt làn môi Gina Lolobrigida ngoài lòng đất nước,

con tim vẫn óng ánh đường gươm của rừng già Mê Linh,

nơi mà tùng bách ngàn đời còn đứng vững,

đôi môi son còn mang guốc mộc của rừng Thanh Hoá,

muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp làn sóng dữ, trên con đường anh đã đi qua,
Trong âm thầm.

Tôi sẽ gọi tên anh cho tất cả những nam nhân ở ngưỡng cửa đại học đường, mặc áo len, mang giấc mộng kinh bang tế thế,

Trên viền môi cong nghịch ngợm, nói tiếng Anh, tiếng Pháp, nhưng vẫn đánh vần chữ Việt,

Đôi mắt hiền lương đọc Camus, Steinbeck, nhưng trên diện mạo vẫn còn phảng phất vầng trán vuông và chiếc cằm vuông Nguyễn Thái Học…

Ngày xưa đã có người viết sử cho 13 người trai trẻ lên đoạn đầu đài…

Nay mai, ai sẽ là người viết sử do anh làm ra,

Nhánh thông non,

Cây cao rừng già

TRẦN VĂN BÁ

TRẦN VĂN BÁ

vì thế
Tôi chưa hề biết anh

Nhưng sẽ gọi tên anh

Những sáng tuyết trắng trời Tây.

Những trưa nắng khét sa mạc bên này biển,

Khi người nhạc sĩ blue jazz đã buông kèn đồng trong hầm rượu tối.

Khi tiếng réo rắt cuối cùng Hồ Cầm đã ngừng giai điệu.

Tôi sẽ gọi tên anh,

Trong trầm tư mộng mị

Trong thương nhớ u hoài,

Trong ánh nến lung linh tôi thắp trong lòng, ngọn nên không bao giờ tắt, cho riêng anh.

Tôi chưa hề biết anh

Nhưng đã gọi tên anh

TRẦN VĂN BÁ".

*